Son güncelleme tarihi 15/06/2023
Motor Gelişiminin Önemi
- Motor gelişimi, çocukların hareket becerilerinin gelişmesi anlamına gelir.
- Yürümek, koşmak, atlama, tırmanma, itme ve çekme gibi aktiviteleri yapma yeteneklerini içerir.
- Motor becerilerinin gelişmesi, çocukların günlük yaşamlarında bağımsızlık kazanmalarına ve sosyal gelişimlerine katkıda bulunur.
- Çocukların çoğu, normal motor gelişimlerini sağlamak için özel bir desteğe ihtiyaç duymazlar. Ancak, nörolojik gelişimde yetersizlik gösteren bazı çocuklar, bir fizyoterapi uzmanının özel fırsatlarına ve rehberliğini gereksinim duyabilirler.
- Motor gelişiminde destek gerektiren bazı işaretler nelerdir? İşte detaylar;
İlk 4 Ay
- Huysuzluk – Sinirlilik
- Beslenme / Solunum sıkıntıları
- Kaslarda gevşeklik ya da katılık
- Zayıf baş kontrolü
5 – 8 Ay
- Hareketlerde asimetri
- Devam eden ilkel refleksler; yumruk tutuşu
- Kas gevşekliği
- Zayıf göz hareketleri
9 – 12 Ay
- Zayıf gövde kontrolü
- Zayıf refleksler
- Zayıf dengeleme
- Oturamama
- Zayıf el işlevleri
- Kas gevşekliği / Kas gerginliği
13 Ay – 5 Yaş
- Zayıf dengeleme
- Hareketlerde katılık, parmak uçlarında yürüme ya da bacakların birbirine çarpması
- Zayıf eşgüdüm
- 18 aylıkken yürüyememe
Çocukların motor becerileri, bebeklikten yetişkinliğe kadar çevre koşullarından etkilenmektedir. Bebeğin çevresinde keşfedebileceği nesnelerin çokluğu ve erken yaşantıların kalitesi, motor gelişimini de olumlu yönde etkiler. Motor gelişimini desteklemek için oyun hamuru, boyama, katlama, kıvırma, kesme, yapıştırma, hareket, dans gibi unsurların yanı sıra çocukların gelişim düzeyine uygun sorumluluklar verildiği beslenme, dinlenme ve temizlik gibi rutin aktiviteler de motor gelişimini olumlu yönde destekler. Motor gelişimi yetersiz olan çocuklar, diğer gelişim alanlarında ve öz bakım becerilerinde de zamanla sorunlar yaşayabilirler. Bu nedenle, ebeveynler ya da öğretmenler çocukların motor işlevselliğini değerlendirmeli ve aksayan yönleri tespit etiğinde uzman desteği almayı ihmal etmemelidir.
Erken çocukluk döneminde motor performansını ölçmek için kullanılan birçok standart test mevcut olmasına rağmen tüm çocuklar için uygun tek bir test yoktur. Yıllar geçtikçe çocuk yetiştirme alışkanlıklarında değişimler ve kültürel farklılıklar görülebildiği için ölçme araçlarının normları düzenli aralıklarla güncellenmelidir. Son yıllarda yapılan araştırmalara göre;
Erken Çocukluk Döneminde En Çok kullanılan Standart Testler;
- AAMD Adaptif Davranış Ölçeği: Üç yaş ve üzeri çocuklar için özbakım ve sosyal becerilerin normlara göre ölçüldüğü bir testtir.
- Alpern Boll Gelişimsel Profili: Altı aydan on bir yaşa kadar küçük kas, büyük kas motor becerileri, sosyal, bilişsel ve dil alanların değerlendirilmesinde kullanılabilen bir testtir.
- Küçük çocuklar için Bender Gestalt Testi: Beş-on bir yaş arası çocuklarda algısal motor fonksiyonlarını ölçen bir testtir.
- Peabody Gelişimsel Motor Skala: Doğumdan yedi yaşa kadar kullanılabilen küçük ve büyük kas motor becerileri en kapsamlı testlerden biridir.
- Bruininks-Oseretsky Motor Yeterlilik Testi: Dört yaş altı ay-on dört yaş altı ay arası çocukların motor fonksiyonlarını belirlemeye yöneliktir.
- Portgage Erken Çocukluk Dönemi Eğitim Programı Kontrol Listesi: Sıfır-altı yaş çocuklarının tüm gelişim alanlarının değerlendirilmesine olanak sağlar.
- Denver Gelişimsel Tarama Testi (DGTT): Denver II kişisel, sosyal, küçük kas motor, dil ve büyük motor becerilerinin değerlendirildiği bir testtir.
- Büyük Kas Motor Gelişim Değerlendirme Testi (TGMD II): Üç-on yaş arası çocukların büyük kas becerilerinin ölçüldüğü bir testtir.
- Motor Performans Testi: Tek ayak üzerinde durma, çabukluk, yakalama, durarak uzun atlama, tenis topu fırlatma, sürat koşusu gibi ölçütlerin yer aldığı bir testtir.
İlk yorum yapan siz olun